Osmanlı Devleti’nin son dönemleri ile Cumhuriyet döneminin ilk yılları arasında Osmanlı Hâriciyesinde (Dışişleri Bakanlığında) görev yapmış Gayr-i Müslim şahısların, arşiv vesikaları çerçevesinde ilk defa biyografik bir eser kaleme alınmış. Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Dışişleri Bakanlığı Arşivi’ndeki Sicil Dosyaları kayıtlarından istifade edilerek hazırlanan kitapta toplam 234 şahıs bulunuyor. 110’unu Ermenilerin oluşturduğu şahısların 63’ü Rum, 38’i Yahudi, 9’u Latin, 2’si İtalyan, Süryanî, Marunî, Alman, Ulah milletinden birer kişi ve milliyeti bilinmeyen 8 kişi. <p class="MsoNormal">Kitap, alfabetik sıraya göre oluşturulmuş. Kâtiplik hizmetinde bulunanlardan başlayarak, Müsteşarlığa, hatta Nazırlığı kadar yükselebilmiş şahısların biyografilerini kitapta bulmak mümkün. Giriş kısmında Osmanlı Hâriciyesinin kuruluş ve gelişimi özet mahiyette anlatıldıktan sonra biyografiler kısmına geçilmiş. Kitabın son bölümünde; Ekler kısmı yer almakta.<br /> <img src="/images/upload/hariciyeb.jpg" width="250" height="330" alt="" /></p> <p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Eserin baş tarafındaki çerçeve notunda; “<i>Bu kitap, genelde Osmanlı’da gayrimüslimler, özelde de Türk-Ermeni ilişkileri üzerine kafa yorup söz söyleyenlerin bir kez daha fikirlerini gözden geçirmelerine vesile olabilirse yazar kendini bahtiyar sayacak ve kitap da önemli bir misyonu eda etmiş olacaktır…</i>” diyen Kayaoğlu, “<i>Birkaç Söz</i>” başlığı altında yazmış olduğu giriş kısmında da şu ifadalar yer vermektedir; “<i>Devletlerin en önemli merkez teşkilatlarından biri de şüphesiz hâriciyeleridir. Bir devletin devletlerarası ilişkilerini düzenlemesi, geliştirmesi, dış politik arenada aktif rol alabilmesi için köklü bir geleneğe ve sağlam teşkilat yapısına sahip bir Hâriciyeye ihtiyaç duyacağı muhakkaktır. Günümüzde “büyük” ve “güçlü devlet” mefhumu; ileri teknolojik imkânlara sahip devletleri hatırlatıyor olsa bile, derin bir gelenek oluşturamadıkları takdirde bu tip devletlerin uzun vadede “tarihî” olanın yanında tarih olacakları su götürmez bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır.</i>”</p> <p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Sahasında akademik olarak kaleme alınan ilk çalışma olması, diğer yandan Türk-Ermeni ilişkilerinin konuşulacağı çok sıcak günlere doğru gittiğimiz bugünlerde yayınlanmış olması kitabın önemini bir kat daha attırmaktadır</p> <p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><i>Bayburt Gündem</i> olarak hemşehrimiz Sayın Taceddin Kayaoğlu’nu yayınlamış olduğu bu değerli çalışmasından ötürü tebrik ediyor, ülkemiz ve milletimize daha nice başarılı eserler vermesini temenni ediyoruz.</p>