Lülü Burcu olarak adlandırılan Bayburt Kalesi’nin kuzeybatısında bulunan burcun üzerinde dar pencereler yanında oldukça ilginç bir görüntüsü bulunan bu burç üzerinde, uzun bir süredir “Orhun Yazıtları”nda bulunan harflerin taşlar üzerinde çizilmiş görüntülerinin çocuklar tarafından çizildiği sanılmaktaydı..

 

     Yapılan araştırmalardan bu çizimlerin varlığı bazı ilginç gerçekleri ortaya koymuştu.. Ünlü Hasankeyf Köprüsü kalıntıları üzerinde de aynı çizimlerin var olması bir gerçeği ortaya koymaktaydı: 1 – Bu harfler Orta Asya’dan göçen Türk taş ustaları tarafından çizilmişlerdir; 2 – Yontma taşlar üzerinde ayrı ayrı görünümlü görüntü (harf) bulunmasından anlaşılacağı üzere buradaki duvar yapımındaki taşların yapımlarının “Taş başı”na akçalandırıldığını ortaya koymaktadır.. 3 – En önemli ayrıntı ise bu taşlarda Türk damgalarının bulunmasına bakılırsa, kalede çalışan ustaların Türk olduklarını söyleyebiliriz.

 

     “Türk Damgaları” bulunan “Lülü Burcu” üzerinde kuzey batı yönünde çizili bulunan on iki yapraklı çizimin görüntüsü incelendiğinde en ortada gölgesinin düşüşüyle saatin (:sürenin) belirlenmesine yarayan demir çubuğun yuvası bulunmaktadır.

 

     Bu yöndeki araştırma derinleştirildiğinde 12 bölümden oluşan yaprak görünümlü çizimlerin ortalarında da birer küçük yuvacık (:noktalar) yer almaktadır.  Bazı yapraklar üzerinde ise bazı bozulmuş çizimlerin olduğu görünümü de ilgi çekmektedir.

 

     Bütün bunlar göstermektedir ki, Söz konusu sıradan görünümlü bu çizimin sıradan bir çizim olmadığı; tamı tamamına bir GÜNEŞ SAATİ olduğunu ortaya koymaktadır.

 

     “Bayburt 1. Güneş Saati”nin yapımının, Bayburt Kalesi’nin Selçuklu Türkiyesi döneminde büyük onarımının yapıldığı (H.611 – 622)  yıllarda değil de, Osmanlı Türkiyesi döneminde (Belki Yavuz Sultan Selim döneminde Bayburt Beylerbeyiliği’nin olduğu sıralarda) bir Osmanlı muvakkit tarafından yapılmış, ya da kendisine yaptırılmış olunduğu söylenebilir.. Bu saat kadranının meandır (Menderes) motifi üzerinde çizilmiş olması ise bu çizimin, duvarların ilk yapım döneminden kalmış olamayacağı yönünde var sayım olarak değerlendirilebilir.

 

     Bilindiği gibi İslam Ülkelerinde istenen sürelerin belirlenebilmesi için yaptıkları güneş saatlerinden yararlanmışladır… Bu saatlerden şu anda bir çok cami duvarlarında, minare kütükleri üzerinde yer almaktadır. Camiler dışında değişik yerlerde ise oldukça az bulunmaktadır.

 

     Bayburt 1. Güneş Saati, üniversitesi bulunan Bayburt’ta, uzmanlar tarafından incelenip, bütün ayrıntılı bilgilerin ortaya konulması, bilimsel çalışmaların yapılabilmesi için de gerekli ilgi beklenilmektedir.